انیمیشن حمایت نهادهای دولتی را نمی‌خواهد/ میان سرمایه در حال گردش و تعداد سفارشات تعادل نیست
يكشنبه, ۵ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۰۴:۰۵ ق.ظ
رئیس مرکز صبا در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان:
هنگامی که تعداد سفارشات افزایش می‌یابد و سرمایه در حال گردش کم است، نوسانی در کار به وجود می‌آید.
حوزه رادیو تلویزیون گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛
در سال‌های اخیر ما در حوزه تولیدات انیمیشن با بحران مواجه شدیم. به طوری
که به صورت بسیار عجیب با گسترش شرکت‌های سازنده انیمیشن روبرو بودیم.
سرمایه‌ای که ما و بقیه نهادها بابت تولید انیمیشن در این بخش هزینه
می‌کردیم، به تعداد شرکت‌های تأسیس شده در ایران نبود. به همین بهانه با
مرتضی شمسی رئیس مرکز صبا، به گفتگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
* استاندارد تعداد شرکت‌های انیمیشن در کشور ما چیست؟
* این نحوه فعالیت از کجا نشأت گرفته است؟
در سیاستگذاری و حوزه فرهنگی اینگونه تعریف شده و تمایل به تعدد شرکت‌ها زیاد بود. این امر معضل بزرگ انیمیشن کشور است. زیرا هنگامی که ما تأسیس شرکت‌های جدید را بدون پشتوانه مالی حمایت می‌کنیم، به آن هنرمند کمک نکرده‌ایم. بلکه اگر آن هنرمند در شرکت فعال است و درآمد متوسطی دارد، با این کار او را تبدیل به هنرمندی کردیم که بدهکار نهادهای صنعتی است. این رویکرد یکی از معضلات ما در این حوزه بود.
* چه عاملی به بروز این مسئله کمک کرد؟
شاید پول نفتی که در حوزه فرهنگ تزریق شد، به گسترش تولیدات انیمیشن کمک کرد. اما زمانی که تزریق پولی وجود نداشت، شرکت‌ها مثل حباب محو شدند؛ زیرا توان ادامه کار وجود نداشت.
* مولفه‌های موجود برای فعالیت شرکت‌های انیمیشن چیست؟
شرکتی می‌تواند در تولید آثار انیمیشن سر پا باشد که چهار عامل مهم را داراست. ابتدا فیلمنامه، دوم مرحله پیش تولید، مورد بعد تولید و در نهایت مرحله تسویه حساب و بعد از تولید.
* در حال حاضر چنین شرکتی در کشور وجود دارد؟
تقریبا خیر.
* به چه دلیل؟
زیرا
میزان کاری که وجود دارد به این اندازه نیست. در واقع میزان سرمایه در حال
گردش و تعداد سفارشات در تعادل نیستند. هنگامی که تعداد سفارشات افزایش
می‌یابد و سرمایه در حال گردش کم است، نوسانی در کار به وجود می‌آید که این
امر همیشه باعث شده، این صنعت لطمه ببیند. بنابراین یک نوع گسترش اسمی و
صرفا شرکتی باعث شده است که صنعت انیمیشن لطمه زیادی ببیند. اولین و
بزرگترین قربانی بدنه انیمیشن ساز ما هستند؛ یعنی هنرمندان و تولیدکنندگان
خلاق این عرصه.
* «مرکز صبا» چه اقداماتی را در این زمینه عملی کرده است؟
مدیریت در این بخش از جمله کارهایی بود که «مرکز صبا» انجام داد. در واقع ما سعی کردیم، در برابر شرکت‌های بدون بنیه مالی، مقاومت و افراد خلاق و نیروی جوان را به شرکت‌های موجود معرفی کنیم.
* این موارد مهمترین اقدامات «مرکز صبا» است؟
بهترین حمایت «صبا» برنامه‌ریزی برای تولید برند است. تفکر قدیمی که برای رسیدن به صنعت انیمیشن وجود داشت، انبوه‌سازی بود. انبوه در عناوین مختلفی تعریف می‌شد. به طور مثال اگر ما 1000 عنوان کار را می‌ساختیم، به معنی انبوه‌سازی بود. اما این کار صنعتی نبود و در هیچ رسانه‌ای نمی‌توانست رشد کند، پس در بعد خارجی و فروش هم موفق نبود.
* با این تفاسیر راه حل چیست؟
اصل
بر بدنه انیمیشن است که باید کار داشته باشد. اگر ما مایلیم که در یک شرکت
شاهد کار طولانی مدتی باشیم، باید روی مدیریت آن پافشاری کنیم. در این
صورت مدیریتی دقیق در زمان معین، محاسبه می‌شود. با این زمان تعیین شده،
سازندگان می‌بایست از تعداد افراد بیشتری برای تولید انیمیشن استفاده کنند.
در این شرایط فرصت اشتغال در شرکت‌ها بیشتر شده، اما تعداد شرکت‌ها کمتر
خواهد شد. با این شرایط شاید ما 20 الی 25 شرکت مهم داشته باشیم که 7 - 8
مورد آن برجسته است، مابقی کمک کننده این شرکت‌های تخصصی هستند.
* ساخت انیمیشن در کشور ما چقدر به استانداردهای جهانی نزدیک است؟
ساخت انیمیشن به سه دسته تقسیم می‌شود. یکی آثار سینمایی است که تعریف خاص خود را دارند. بنابراین نباید کیفیت آن‌ها پایین باشد، زیرا مخاطب را جذب می‌کند. مورد بعدی آثار اقتباسی از نسخه‌های سینمایی است که کیفیت آن‌ها پایین‌تر از کارهای سینمایی است. مورد آخر هم سریال‌هایی است که دارای مدل‌های مختلفی هستند. عامل اصلی در همه این کارها، ریتم مناسب و قصه خوب است که می‌تواند در نزدیک‌شدن آثار ما به استانداردهای جهانی تاثیرگذار باشد.
* این عوامل از گذشته هم به همین شکل بوده‌اند؟
قبل از این تولید به صورت آنالوگ بود. هنوز هم در تعاریف می‌بینیم که انیمیشن تلویزیونی باید در مختصات تلویزیون باشد. در حالی که سیستم فنی جهان در این زمینه تغییر کرده است. مدل کنونی جهان، «اچ دی» است.
* ما در چه زمانی طبق این روش‌ها انیمیشن می‌سازیم؟
از اردیبهشت امسال به بعد، هیچ قراردادی غیر از ساخت «اچ دی» بسته نمی‌شود. همچنانکه از دی ماه سال 93 هیچ قراردادی در «صبا» به صورت غیر «اچ دی» بسته نشده است.
* توضیحی هم راجع به راه افتادن گروه فیلمنامه‌نوسی در مرکز صبا بدهید.
این
گروه از دی 93 در مرکز راه‌اندازی شده است. از آن سال توجه ویژه‌ای به
فیلمنامه شده است. گروه‌های تخصصی در این گروه مشغول به کار هستند و جلسات
متعدد تشکیل و نظر کارشناسان در مراحل مختلف اعمال می‌شود.
* آیا سایر کشورها خواستار آثار تولیدی «صبا» هستند؟
بله.
آثار «صبا» خارج از مرزهای ایران خواهان دارد. شرکت‌های خارجی خواستار
خرید این محصولات هستند. البته مشارکت در ساخت انیمیشن با رسیدن به محتوا و
سوژه مشترک آغاز می‌شود. هم اکنون با شرکت‌های منطقه‌ای در حال مذاکره
هستیم.
* تغییرات کلی در صبا را نام ببرید.
ما در سه سطح در «صبا» تغییر داشته‌ایم. تغییر گروه‌های برنامه‌ساز، از تکنیک‌گرا به مخاطب‌گرا در سه سطح خردسالان، کودکان، نوجوانان. نگاه ما در آثار تولیدی برای خردسالان با بار آموزشی صفر و برای کودکان از 20 درصد فراتر نمی‌رود. همچنین برای نوجوانان هم تعریف هویتی و شخصیتی پیدا می‌کند.
* صحبت پایانی؟
صنعت انیمیشن به نقطه خوبی رسیده است. انیمیشن حمایت نهادهای دولتی را نمی‌خواهد بلکه خواستار یک نگاه منصفانه است. امسال 8 اثر سینمایی داشتیم که مورد کم لطفی نهادهای دولتی در جشنواره فجر قرار گرفت. صنعت انیمیشن، کودک ایرانی و خانواده‌های ایرانی نیازمند سالن‌های مخصوص به خود هستند. صنعت انیمیشن نیاز به تخصیص اعتبار ندارد؛ بلکه استقرار سالن‌های سینمایی برای نمایش آثار انیمیشن از نیازهای اجتماعی و فرهنگی این محصولات است.
